یادداشتی درباره فیلم کوتاه (رام) به کارگردانی صالح بخارایی

فیلم کوتاه رام، به کارگردانی صالح بخارایی، یک فیلم فرمالیستی است که محتوای خود را در کمترین زمان و با استفاده از بدن بازیگر خود و دکوپاژ دقیق به مخاطب منتقل می­کند.

برخی از نظریه پردازان سینمایی، فیلم کوتاه را نزدیک­ترین فرم فیلم به مفهوم هنر می­دانند. فیلم کوتاه رام نیز نزدیک­ترین فرم فیلم کوتاه به هنر را برای خود برگزیده است.

مردی که به ظاهر زندگی معمولی و ایده­آلی دارد، به گل­ها آب می­دهد و در آرامش می­خوابد، اما دنیای خواب چهره جدیدی از روان پریشانش را به بیننده نشان می­دهد. کارل گوستاو یونگ فیلسوف و روانشناس مشهور، معتقد است که برای هر نیروی روانشناختی یک نیروی رقیب وجود دارد. سایه نیروی رقیب برای پرسونا است. سایه نیمه تاریک وجود انسان است که اغلب خود را پشت نقاب پرسونا پنهان می­کند.

در فیلم رام، سایه به هنگام خواب از پشت نقاب پرسونا بیرون می­آید که می­تواند معرف قدرت سرکوب شده احساسات باشد. می تواند صرفا نیمه تاریک وجود باشد و یا نمود ترس­های درونی انسان باشد که خود را در رویا به صورت دیو، شیطان و یا افراد پلید به انسان نشان می­دهد. در این فیلم دیوی که در رویا خود را نشان می­دهد، در بدن شخصیت نمود پیدا می­کند و عذاب­ها و رنج­های او را به بهترین وجه ممکن نشان می­دهد.

بدن اجراگر به خوبی در اختیار سایه قرار گرفته است. در این بین کارگردان، فرم فیلم را در زمان خواب، از فرم یک فیلم تئاتر، به فرم سینمایی تغییر می­دهد و نشان می­دهد که شناخت کافی از سینما و امکانات آن را دارد.

پس از بیداری، سایه دوباره ناپدید شده، و مرد انگار که اتفاقی نیوفتاده، به زندگی معمولی بازمی­گردد. فیلم رام انسانی "رام شده" را نشان می­دهد که سایه خود را طبق عادت پنهان می­کند تا بتواند یک زندگی معمولی بر پایه اصولی که از پیش تعیین شده است داشته باشد. مانند زندگی همه ما.

مهسا علینقیان