یادداشتی درباره فیلم هالوسه

مهسا علینقیان

در سینمای مدرن امروز فیلم­های هالوسینیشن جایگاه خود را دارند. این فیلمها که بیشتر توهمات انسان، ناشی از مصرف مواد مخدر و توهم زا را نشان می­دهند، عموما به تنهایی انسان مدرن و رویاهای دست نیافته او می­پردازند که نمونه­های بسیار موفقی در سینمای جهان از این دست فیلمها موجود است.

فیلم هالوسه نوشته و ساخته محمد اشراقی همانطور که از نامش پیداست، در همین ژانر ساخته شده است. شش نفر مرد معتاد مریدوار دنباله رو شهاب شده اند تا او آنها را به جایی ببرد که در آن پر از مواد مخدر است و میمون­هایی آنجا وجود دارند. این شش مرد که همگی معتاد هستند یکی از وجوه کاراکتر شهابند که او آنها را در هیئت دوستانش تصور می­کند و در نهایت یکی را (شاید همگی) را به قتل می­رساند.

این شش خود، یکی عاشق پیشه و مخالف است، یکی مرید است، یکی بی خیال است، یکی ترسیده و دیگری میانجی است. یک نفر دیگر هم مدام توهم می­زند و روی موضوع قفل کرده است که وجهه توهمات شهاب را نشان می­دهد. در واقع شهاب در توهماتش داستان زندگی خود و وجوه مختلف شخصیت از هم پاشیده، منزوی و شکست خورده خود را در بدن آدم­های دیگری که خودش آنها را رهبری می­کند می­بیند و در نهایت با وجهه عاشق پیشه و شکست خورده خود که دست به قتل زده است دست به گریبان می­شود و جنگی درونی را راه می­اندازد که منجر به خودکشی­اش می­شود.

به هر حال وجوه روانشناختی که در بالا به آنها اشاره شد قابل ستایش­اند. اما فیلم، در کارگردانی و تصویر کردن همه آنچه قصد بیانش را داشته است تا حدودی دارای ضعف است. جهان غیرواقعی کاراکتر کاملا واقعی به بیننده نشان داده می­شود و فیلم تا چند دقیقه به پایان هیچ تصویر وهم آلودی به بیننده ارائه نمی­کند. این موضوع بیننده را تا چند دقیقه پایانی گیج می­کند. از طرفی نزدیک نشدن به دنیای درونی شهاب (با وجود نشان دادن درون او) باعث می­شود که کاراکتر اصلی درک نشده در ذهن بیننده نیز بمیرد و جاودان نشود.